Jeff Beck: "Flash"

01/08/2023

Κατηγορία: Old Time Rock

10407

Στο μακρύ και ζεστό καλοκαίρι του ’85 κορυφώνεται μια χρονιά ορόσημο για την δημοφιλή μουσική του δυτικού κόσμου. Έχει ακουστεί κατά κόρον ότι τη χρονιά εκείνη, του Live Aid, το ροκ ενηλικιώνεται.

 

Οι σαρανταρίζοντες ήρωες των ‘60s και των ‘70s (Dylan, Stones, Townshend, Cocker, Zeppelin, Santana, Tina Turner, Bryan Ferry, Don Henley, Phil Collins, Eric Clapton) θεωρητικώς κορεσμένοι από επιτυχία και με ολοένα και πιο αραιές εκλάμψεις έμπνευσης, χωρίς να σταματήσουν να κεφαλαιοποιούν αθρόα το παρελθόν, κάνουν άνοιγμα στο αχόρταγο τηνέϊτζερ κοινό και τείνουν χείρα ελεημοσύνης στον λιμοκτονούντα τρίτο κόσμο.
Το καινούριο οπτικοακουστικό μέσο (MTV) τους μετατρέπει σε πρωταγωνιστές του τρίλεπτου και οι ήχοι τους ενδίδουν στον ηλεκτρονικό κόσμο.
Ο ψηφιακός δίσκος εμφανίζεται με ναυαρχίδα του το «Brothers In Arms» και γίνεται πια ξεκάθαρο ότι όσο πιο παλιά η μουσική, τόσο πιο πολλά φτιασίδια χρειάζεται για να πλασσαριστεί στο νεαρό κοινό. Θάλασσες από πλήκτρα, sequencer και fairlight προσθέτουν κινηματογραφική αύρα, ραγδαίως εξελισσόμενα drum machine κάνουν τα σινγκλ ακόμη και δεινοσαύρων «χορευτικά», πολυπληθείς χορωδίες, ντουέτα με διάσημους παλιόφιλους και παραγωγοί αιχμής επιστρατεύονται για να εκμοντερνίσουν το υλικό. Το ’85 είναι ίσως ως η χρονιά με τις περισσότερες μουσικές υπερπαραγωγές στην ποπ και ροκ ιστορία.
Μια απ΄αυτές, υπέρκομψη και απαστράπτουσα είναι και η «Αστραπή», του – κατά πολλούς - μεγαλύτερου λευκού κιθαρίστα του 20ου αιώνα, του Jeff Beck.
O ήδη τότε θεωρούμενος ως γκουρού της εξάχορδης με ιστορικές για την ηλεκτρική ηχογραφήσεις με τους Yardbirds, τους Jeff Beck Group και τους Beck, Bogert & Appice, στα μέσα των ‘70s έκανε μια θεαματική στροφή στα instrumental κιθαριστικά άλμπουμ, με τα δύο πρώτα του (“Blow By Blow”, 1975 και “Wired”, 1976) να ορίζουν στα αυτιά εκατομμυρίων ανά τον κόσμο το έκτοτε πολυφορεμένο υβρίδιο του “Jazz Rock”. Εκλεκτικός στις συνεργασίες και αυστηρός με τις ηχογραφήσεις του, συνέχισε με το “There And Back” του ’80 και με διάφορες guest εμφανίσεις, όλες είναι η αλήθεια εξέχουσες (“Tilt” του Cozy Powell, “Private Dancer” της Tina, “Camouflage” του Rod Stewart).
Tο καλοκαίρι του Live Aid τον βρήκε πάνω ακριβώς που ο μουσικός κόσμος -εν όψει της διστακτικής επιστροφής του άρτι αποτοξινωμένου και υποβοηθούμενου από τον Phil Collins- Eric Clapton, χρειαζόταν έναν κραταιό απ΄τους “παλαιούς” ήρωες της κιθάρας για να ρίξει γέφυρες προς το παρελθόν (στους με Woodstock παρελθόν σαραντάρηδες) και προς το παρόν (στους αθρόους αγοραστές δίσκων yuppies και τους MTVίβιους εφήβους εξίσου).


Το μέλλον, εξάλλου, ποτέ δεν απασχόλησε τους οpinion makers των ‘80s).
Ο άνθρωπος που ανέλαβε να πλάσει τον Beck του ’85 ήταν ο Nile Rodgers (των φανκ πρωταγωνιστών των ‘70s Chic και ήδη τότε χροσοδάκτυλος παραγωγός για Duran Duran, Diana Ross, Madonna, David Bowie, INXS).
Συνέγραψε τα περισσότερα κομμάτια, έκανε την παραγωγή και την ενορχήστρωση, έπεισε τον Beck να τραγουδήσει σε δύο, βρήκε τον εν πολλοίς άγνωστο Jimmie Hall των southern ημιάσημων Wet Willie για να εξυπηρετήσει φωνητικά τις ευέλικτες συνθέσεις.
Ο στόχος ξεκάθαρος, να ανέβει ο δίσκος στα τοπ, εγχείρημα που δοκίμασε ως συμπαραγωγός με το “She’s The Boss” του Jagger την ίδια εποχή (όπου επίσης αστράφτει ο Beck με σόλο στα πασίγνωστα δύο σινγκλ).
Για πρώτη φορά μετά από χρόνια υπάρχουν φωνητικά στα κομμάτια δίσκου του Beck (μόνο δύο instrumental), ενώ κυριαρχεί ένας ηλεκτρονικός funk καμβάς, πάνω στον οποίο απλώνονται κυματισμοί από κήμπορντς, σκάνε αβανταδόρικα break από φορτισμένα σόλο και ακούγονται στίχοι που καταπίνονται σαν 7UP (“Ambitious”, “Get Working”, “Stop, Look, Listen”).
Κάπου εκεί μέσα όμως βρίσκονται και τρία κομμάτια με ανεξίτηλη δύναμη και συνθετική αξία. Το πρώτο, “Gets Us All In The End” είναι μια επίδειξη τριών - τεσσάρων στυλ παιξίματος ροκ κιθάρας πάνω σ΄ένα παραφουσκωμένο ZZτόπειο συνθετικό rhythm section, με εμφατικά πλήκτρα και ουρανομήκη φωνητικά.
Ο Beck δεν έχει καμία σχέση με τον σαραντάρη βετεράνο bluesman, ακούγεται περισσότερο 18χρονος βιρτουόζος που θέλει να φωνάξει “δώσε βάση, Eddie Van Halen”. Το δεύτερο, είναι το “Escape”. Σύνθεση του Τσέχικης καταγωγής αβανταδόρου των συνθεσάϊζερ Jan Hammer, του alter ego του Beck στα αρχέτυπα jazz rock σκαριφήματα των ‘70s.
Με έναν αέρα “Miami Vice” να το διαπνέει (ο Hammer έχει γράψει και το σήμα της διάσημης τηλεοπτικής σειράς), κέρδισε χωρίς αντίπαλο το Grammy για καλύτερη instrumental ερμηνεία το Φλεβάρη του ‘86. Και τρίτο, μια γεμάτη συναίσθημα διασκευή του γκόσπελ καλέσματος του Curtis Mayfield που είχε φθάσει στο Νο 14 στο Billboard, είκοσι ακριβώς χρόνια πριν το καλοκαίρι του Live Aid, από τους ιστορικούς Impressions. Το αιώνιο “People Get Ready”, ένα τραγούδι με εσωτερική δύναμη και οικουμενικότητα.
Ο Jeff Beck με τον παροιμιώδη κυνισμό του θυμάται σε μία συνέντευξή του, το ’89: «Ένας τύπος στο Venice beach ήθελε να μου δείξει την κονσόλα του. Βρισκόταν εκεί μια κιθάρα σχεδόν ξεκούρδιστη και ξεκίνησα να παίζω σε “D”. Μόλις ακούστηκε αυτό το “dee-de-dee-de-dee” της εισαγωγής, ο τύπος μου είπε συνέχιζε να παίζεις. Το άκουσε ο Rod Stewart το ίδιο βράδυ απ΄το τηλέφωνο και ήρθε τρέχοντας την επόμενη μέρα να το ηχογραφήσουμε. Το ξεπετάξαμε σε δύο ώρες».
Το κομμάτι που έμαθε σε πολλούς από τη γενιά μου τον Jeff Beck και θύμισε το πόσο αισθαντική μπορεί νά’ ναι η φωνή - γυαλόχαρτο του Rod Stewart, ήταν το κρυφό χαρτί της δισκογραφικής εταιρίας. Διασκευή “μαύρου” ύμνου για λευκό ακροατήριο, με ένα βίντεο συνεύρεσης δύο πρώην band-mates των ‘60s, θα κυκλοφορούσε καταμεσής σε ένα καλοκαίρι αποθέωσης της ποπ ευφορίας (“Dancing In The Streets”, Jagger / Bowie) και της faux ευαισθησίας (“We Are The World”).
Κι όμως, έφθασε μέχρι το 48 του Billboard, με αποτέλεσμα η Epic να μην υποστηρίξει το άλμπουμ εμπορικά, με αποτέλεσμα το “Flash” να παραμείνει μια υποσημείωση της εποχής. 
Με το πλεονέκτημα τόσων πολλών ετών καλού ακούσματος, δεν μπορείς να μην απολαύσεις ή να μη θαυμάσεις το άλμπουμ.
Αν τότε ήταν ένας από τους δίσκους για να δοκιμάσουν οι λίγοι τυχεροί τα καινούρια τους ηχεία, σήμερα εξακολουθεί να ακούγεται ως συμπαγές κομμάτι μουσικής, με αυτό το γοητευτικό compact της παραγωγής που μεσουράνησε στα ‘80s, το φτιαγμένο για να μπορεί να παίζεται ολόκληρο από τους ραδιοσταθμούς από την Οκλαχόμα στο Κατμαντού.
Έχει κλάση, ποικιλία και ενδιαφέρον για τον ροκ και τον ποπ (αν υπάρχει κάτι τέτοιο) ακροατή.
Τί σημασία που ο ίδιος ο Beck το αποκήρυξε ως μια “εμπορική βλακεία” αργότερα. Κάθε φορά που το γρέτζο του Rod Stewart ερμηνεύει τον ύμνο του Curtis Mayfield, το παστέλ καλοκαίρι του Live Aid, φέρνει τους ήχους της εφηβείας μας πίσω στη στιγμή.
«People get ready
For the train to Jordan
Picking up passengers
From coast to coast
Faith is the key
Open the doors and board them
There's room for all
among the loved the most

There ain't no room
for the hopeless sinner
Who would hurt all mankind just
To save his own
Have pity on those
whose chances are thinner
Cause there's no hiding place
From the Kingdom's Throne...»


Παναγιώτης Παπαϊωάννου