// Rocktime Groups

Firehouse: Φλογισμένες hard rock μελωδίες

// To Be A Rock And Not To Roll

George Thorogood: “B-B-B-Bad. Bad To The Bone”

// Golden Years

Led Zeppelin: "The Song Remains The Same"

Αρχική » Παρουσιάσεις » Rocktime Songs

Kim Carnes: She’s got Bette Davis Eyes

15/07/2021

Κατηγορία: Rocktime Songs

4227

To είχαν γράψει από το ’74 δύο γαλανομάτες, η συνθέτρια Donna Weiss και η τραγουδοποιός και τραγουδίστρια Jackie DeShannon.

Αφορούσε μια τρίτη, διάσημη για την αινιγματική, ανεξερεύνητη ματιά της. Ήταν όμως γραφτό να το κάνει γνωστό σε όλον τον κόσμο μια τέταρτη.
Την πρώτη του εκτέλεση την είχε συμπεριλάβει στο δίσκο της “New Arrangement” η DeShannon, ποπ ντίβα των ‘60s με μια χούφτα επιτυχίες αλλά στα κάτω της πλέον την εποχή που το τραγούδι ηχογραφήθηκε. Ήταν ένα μάλλον απαρατήρητο album track που άνοιγε ταπεινά τη δεύτερη πλευρά, ένα honky tonk - country πειραματάκι με βάσιμες ελπίδες να κολακεύσει το πολύ μέχρι white trash πωλήτρια σε εμπορικό κέντρο κωμόπολης μεσοδυτικής πολιτείας. Κάποια Τετάρτη απόγευμα, και πάλι όχι και στα σίγουρα.
Το εντελώς αντίστροφο απ’ ότι θα προκαλέσει την Άνοιξη του ’81, όταν και ακούγεται από τη μπάντα των fm και στα στεροφωνικά απ΄άκρη σ΄άκρη του εκδυτισμένου ποπ φάσματος. Με τη λεπτομέρεια ότι δεν επρόκειτο για το ί δ ι ο κομμάτι perse.
Ένα δωμάτιο άδειο, μ΄ ένα κρεββάτι στο μέσο του, σαν της Ωραίας Κοιμωμένης τον αδιάσειστο παραλληλόγραμμο τύμβο. Πάνω της μιαοστεώδης, πετροπλυμένη ξανθιά με σκούρα γυαλιά και αντρουά κοστούμι. Αόρατοι φωτισμοί κι ανεμιστήρες κάνουν το μαλλί της ν’ ανεμίζει κι αποκαλύπτουν στον τοίχο μια αυτόνομα κινούμενη, χιτσκοκική γυναικεία σκιά. Για την ιδιοκτήμονά της μιλάει ο στίχος. Της σκιάς. Έχει, λέει, τα σαν λίμνες υγρά και πλατιά μάτια της Μπέττυ Ντέϊβις.
Η ξερακιανή ξανθιά στέκεται μπροστά από τη μπάντα της, σ’ ένα ψηλοτάβανο στούντιο τηλεόρασης, τέσσερις μαντράχαλοι με κιθάρα - μπάσο - ντραμς και πλήκτρα και μια ανύποπτη καστανομάλλα να κουνάει πέρα δώθε με χάρη που μόνον εκείνη συναισθάνεται δύο υπερμεγέθεις καστανιέτες σα καλοκομμένα μπράτσα δέντρων.

Το κοινό, ένα τσούρμο χορευτών ντυμένων με ό,τι βρήκαν από ντελαπαρισμένο φορτηγό που κουβάλαγε ρούχα κομπάρσων για το “Ragtime” του Μίλος Φόρμαν (είχε πάρει γραμμή να βγει σε λίγους μήνες στις αίθουσες). Στο ρυθμό που δίνουν στο τραγούδι τα ηλεκτρονικά παλαμάκια -κάτι σαν τζούφια μυγοσκοτώστρα πάνω σε ντιβάνι- οι χορευτές έχουν γίνει ζευγάρια κι αλληλοχαστουκίζονται. Τί λέτε γίνεται ‘δω ρε παιδιά;
Η οστεώδης και ελαφρώς πετροπλυμένη ξανθιά, η τρίτη γαλανομάτα, λέγεται Kim Carnes. Μια 36χρονη τύπισσα απ' το Nashville, με μπαμπά δικηγόρο και μαμά διευθύντρια νοσοκομείου. Από νήπιο, η Kim ένιωθε ότι ο προορισμός της είναι να γράφει μουσική και να τραγουδά μπροστά σε κοινό. Επέστρεφε από το σχολείο και καθόταν κατευθείαν στο πιάνο, σκαρώνοντας δικά της κομμάτια. Το πρώτο της συμβόλαιο ήταν το ΄69, σαν συνθέτρια, στη μικρή εταιρία του παραγωγού Jimmy Bowen. Ήταν εκείνη και κάποιοι Glen Frey, Don Henley και J.D. Souther, οι οποίοι αργότερα σχημάτισαν την πιο επιτυχημένη μπάντα στην Αμερική της δεκαετίας του ‘70.
Ξεκίνησε να δισκογραφεί από το '72 και για την εκφραστική φωνάρα από γυαλόχαρτο που διαθέτει, η δισκογραφική της έχει κολλήσει το προσωνύμιο «ο θηλυκός Rod Stewart».
Οι στίχοι, με λάϊτ μοτίφ το βλέμμα της προπολεμικής θεάς της μεγάλης οθόνης Bette Davis ( «Τζέζεμπελ», «Μικρές Αλεπούδες», «Το Ξέσπασμα Μιας Ψυχής», «Όλα Για Την Εύα», «Τί Απέγινε Η Μπέϊμπι Τζέϊν;», αναρίθμητα βραβεία, μεταξύ των οποίων 2 Όσκαρ), μαεστρικά φτιαγμένοι για να περικλείουν όλα τα γνωρίσματα που θα επιθυμούσε η βιομηχανία των ονείρων να συγκεντρώνει το θηλυκό πρότυπο στην ανατέλλουσα δεκαετία - εξ ου και ότι αποτέλεσαν σχεδόν ευαγγελική περικοπή για γενεές θηλυκών, οι οποίες, τουλάχιστον στα καθ΄ημάς, διέπλασε ήθη αποστηθίζοντας ένθετα με στίχους σε «Μανίνα» και «Σούπερ Κατερίνα», αφού πρώτα αφαιρούσαν προσεκτικά από τα συρραπτικά την αφισσέτα του Νίκου Παπαδόπουλου:
"And she'll tease you - She'll unease you - All the better just to please you
She's precocious and she knows just - What it takes to make a pro blush
She got Greta Garbo's standoff sighs - She's got Bette Davis eyes

She‘ll let you take her home - It whets her appetite
She'll lay you on the throne - She got Bette Davis eyes
She'll take a tumble on you - Roll you like you were dice
Until you come out blue - She's got Bette Davis eyes".

H Kim είχε ακούσει πρωτότυπο όταν κυκλοφόρησε και το είχε σημειώσει. Έγραφε κι η ίδια μουσική και στίχους και ήταν πάντα ανοιχτή σε συνεργασίες με συνθέτες. Εκλεκτική αλλά και με ένστικτο, συνήθιζε να ερμηνεύει τραγούδια τρίτων, είτε γραμμένα για την ίδια, είτε διασκευές. Αντιμετωπίζοντας την επιταγή του ν’ ακούγεται «σύγχρονη» την ώρα που βάδιζε προς το κλείσιμο της τέταρτης δεκαετίας της, γνώριζε καλά ότι το συγκεκριμένο τραγούδι με τον τόσο επιδραστικό στίχο χρειαζόταν κάτι διαφορετικό για ν’ αναδειχθεί. Κάτι αντίστοιχο μ’ αυτό που είχε ανάγκη και καρριέρα της.
Ο έκτος της δίσκος έπρεπε να ανεβάσει τον πήχυ από τον προηγούμενο, το “Romance Dance”, από το οποίο το ντουέτο με τον Kenny Rodgers “Don’t Fall In Love With A Dreamer” είχε γίνει ήδη μεγάλη επιτυχία το Μάϊο του ’80 (US#4, 24/5/80). Όταν με την μπάντα της ολοκλήρωσαν τις ηχογραφήσεις του δίσκου λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 1980, είχαν στα χέρια τους μια ενορχήστρωση για το κομμάτι υφασμένη στα πλήκτρα πάνω σ’ ένα hook του μέλους της μπάντας Steve Goldstein. υπό την καθοδήγηση του πολύπειρου παραγωγού Val Garay –με κάποια όχι ευκαταφρόνητη ειδίκευση στις γυναικείες φωνές, αν ρωτήσουμε τις Linda Ronstadt και Bonnie Raitt- είχε ένα επίκαιρο ηχόχρωμα, ριζικά διαφορετικό από το πρωτότυπο. Ήταν ένα άλλο, ένα καινούριο τραγούδι.
«Το προβάραμε για τρεις συνεχόμενες ημέρες. Το αρχικό demo ήταν ελαφρύ και ρυθμικό, οπότε διαλέξαμε να το αλλάξουμε σ’ ένα πιο σκοτεινό, μινόρε κλειδί. Οι στίχοι είχαν μπει ήδη βαθιά μέσα μου. Το γράψαμε με τη δεύτερη φορά και αυτή η εκτέλεση κατέληξε στο δίσκο. Δε γινόταν να βελτιώσουμε εκείνη την αυθόρμητη εκτέλεση».
Βασισμένο σε ένα μοτίφ από υπνωτιστικά πληθωρικό συνθεσάϊζερ, με -τα ολοένα και πιο συχνά χρησιμοποιούμενα- «κούφια» τύμπανα, ανεπαίσθητη ρυθμική κιθάρα και την αντίθεση του τρυφηλού αυτού μουσικού καμβά με την τραχιά φωνή της Kim, ο κυματισμός του “Bette Davis Eyes” το αναδείκνυε φρέσκο, εφάμιλλο με τους Cars, τους Police και την Pat Benatar, προορίζοντάς το για μεγάλα πράγματα.
Το πρώτο και πιο αβίαστο δοκιμαστικό προέκυψε από τους μουσικούς που ηχογραφούσαν στις γειτονικές αίθουσες των στούντιο Record One του Los Angeles.
«Έρχονταν μόλις τελείωναν τις δικές τους πρόβες και μας έλεγαν “παίξτε μας άλλη μια φορά αυτό το φοβερό κομμάτι!”»
Η ίδια η Kim, βέβαιη ότι κρατά στα χέρια της κάτι ξεχωριστό, επιμένει, στα μήτινγκ με τους ανθρώπους της EMI ότι αυτό της το τραγούδι θα πρέπει να γίνει το πρώτο single από το δίσκο. Τους πείθει. Κυκλοφορεί στις 21 Μαρτίου 1981 και μία εβδομάδα αργότερα ντεμπουτάρει στο ταπεινό Νο 80 του Billboard. Βοηθούμενο από το λιτό βίντεο κλιπ, μήνες πριν και επίσημα ξεκινήσει τη λειτουργία του το MTV, μετά από μια ξέφρενη κούρσα προς τα ψηλά, στις 16 Μαίου 1981 το “Bette Davis Eyes” θα βρεθεί στην κορυφή του Hot 100 του Billboard.
Θα παραμείνει εκεί -με διακοπή μόλις μίας εβδομάδας- μέχρι και τις 25 Ιουλίου 1981, για να γίνει το 45άρι με τις περισσότερες πωλήσεις μέσα σε ολόκληρη τη χρονιά στην Αμερική.
Η επιτυχία του single ρυμουλκεί το άλμπουμ “Mistaken Identity” στην κορυφή του Billboard Hot-200 (US#1, 27/6/81).
Στο εξώφυλλο, η Kim, με μια εκκρεμή αθωότητα που αιχμαλωτίζει, γονατιστή σ΄έναν σκούρο μπλε καναπέ μέσα στο ξανθό σαν τα μαλλιά της ντεμί-φλοράλ πρόχειρο φόρεμα, κοιτά κατάματα το φακό.
Πίσω της, ένας απρόσωπος μυστικός πράκτορας, ζωσμένος με το περίστροφο κάτω απ’ τη μασχάλη, τσεκάρει απ΄το παράθυρο αν κάποιος αόρατος πονηρός έχει τσεκάρει την κρυψώνα. Μήπως όμως πρόκειται πλώς για μια περίπτωση «Σφάλματος περί την Ταυτότητα;». Μήπως η Kim είναι το λάθος προστατευόμενο πρόσωπο;

Το γευστικά νεοκυματικό, με το ίδιο σετ από παρδαλούς μπουρλέσκ χορευτές στο κλιπ, “Draw Of The Cards” (US#28, 19/9/81) θα επιχειρείσει να θεμελιώσει την εικόνα της Kim ως μια Μάρλεν Ντήτριχ με ναυτικό φανελλάκι, που κινείται άνετα στα ηχητικά μονοπάτια της νέας δεκαετίας
Εκεί όμως που η Kim ακούγεται στο στοιχείο της είναι στο ομώνυμο, το γραμμένο εξ ολοκλήρου η ίδια (“It’s a case of mistaken identity – Ι’m not the girl you want me to be”, US#60, 14/11/81).
Μια μπαλάντα όπου η ερμηνεία κρατάει το ίσο ανάμεσα σε πόνο, πίκρα, συνειδητοποίηση και νότες από το σαξόφωνο του πολύφερνου Jerry Peterson.

Αναμενόμενα, στις 24 Φεβρουαρίου 1982 θα κερδίσει δύο βραβεία Grammy, για τον «Δίσκο της Χρονιάς» (στον παραγωγό Val Garay) και για το «Τραγούδι της Χρονιάς» (οι συνθέτιδες Donna Weis και Jackie DeShannon).
Η 73χρονη Bette Davis, ενήμερη για τo διεθνές hit με τίτλο το όνομά της, έστειλε ευχαριστήρια γράμματα στις συνθέτριες και την Kim Carnes δηλώνοντας ευγνώμων που «την έκαναν μέρος των σύγχρονων καιρών».
«Μετά απ΄αυτό, ο εγγονός μου θα μπορεί να με κοιτά με θαυμασμό», θα δηλώσει συγκινημένη.

Παρά την προσπάθεια της μουσικής βιομηχανίας να ντουμπλάρει την επιτυχία της Carnes με κομψά, εκμοντερνισμένα άλμπουμ τα επόμενα χρόνια, αυτό δεν κατέστη εφικτό, γιατί η επιτυχία του “Bette Davis Eyes” υπήρξε ένα φαινόμενο και τα φαινόμενα δεν επαναλαμβάνονται κατά παραγγελίαν.
Σύμφωνα με τα επίσημα κιτάπια του Billboard, είναι το υπ' αριθμόν 2 single με τις υψηλώτερες πωλήσεις για ολόκληρη τη δεκαετία του '80, πίσω μόνον από το “Physical” της Olivia Newton John και μπροστά από το “Endless Love”, το ντουέτο Diana Ross – Lionel Ritchie. Και τα τρία, όρισαν, όπως αποδεικνύεται, όχι μόνον τον ήχο 1981, αλλά και της εποχής του MTV και της δεκαετίας του ΄80, για πάντα.
«Ασφαλώς και το τραγουδάω ακόμη και σήμερα σε κάθε μου συναυλία. Γιατί να το “βαρεθώ;”. Ήταν το τραγούδι που άνοιξε μπροστά μου έναν ολόκληρο καινούριο κόσμο».

Παναγιώτης Παπαϊωάννου