The Knack: Gettin' the knack, για τα μάτια της Sharona

25/08/2019

Κατηγορία: Rocktime Songs

8805

Στενή γραββάτα χωμένη μέσα στο πουκάμισο, παντελόνι σωλήνας, μαλλί θρασέως αχτένιστο, νεύρο και ντεσιμπέλ κατά βούληση. Καθώς η δεκαετία του ’70 αποδίδει στη μουσική ανθρωπότητα το τελευταίο της καλοκαίρι, δεν υπάρχουν βεβαιότητες:

 

Oι ροκ δεινόσαυροι έρπονται στη χλιδή των περασμένων μεγαλείων, το punk δείχνει να έχει αφήσει την τελευταία του πνοή πνιγμένο στις ροχάλες και τις χρησιμοποιημένες βελόνες, ο Dylan έχει γίνει Χριστιανός κι ένα γκρουπ όπως οι The Knack μοιάζει μια αναπόφευκτη αναγκαιότητα.
Στις 26 Αυγούστου του 1979, το συγκρότημα που τους προηγούμενους μήνες έπαιζε στα club του Los Angeles, βρίσκεται στην κορυφή των τσαρτς του Billboard, με το κομμάτι “My Sharona”. Πυρετώδης ρυθμός, μια νευρώδης ερμηνεία γεμάτη εφηβική λαγνεία, με ψεύδισμα αλά Daltrey στο ρεφραίν, τομ και πιατίνια να σκάνε επιτακτικά κι από πάνω τους απλές, κοφτές, καθαρά ηχογραφημένες κιθάρες ν’ απηχούν την ορμή της μισής βρετανικής εισβολής της προηγούμενης δεκαετίας, το κομμάτι οδηγείται σε μια αλλαγή ρυθμού και κορυφώνεται μ’ ένα μανιώδες, εκτροχιασμένο σόλο. 
"When you gonna give to me, a gift to me - Is it just a matter of time, Sharona? -Ιs it d-d-destiny, d-destiny - Or is it just a game in my mind, Sharona?".

Tό’γραψα μέσα από τα μάτια ενός αγοριού 14 χρονών», θα εξηγήσει o  τραγουδιστής, κιθαρίστας και συνθέτης Doug Fieger στην Washington Post.

Το 45άρι του “My Sharona” έχει κυκλοφορήσει τον Ιούνιο και σε μια ξέφρενη πορεία σκαρφαλώνει διαρκώς στα τσαρτ, για να φτάσει να πατήσει την κορυφή του του Hot – 100 των singles του Billboard στις 25 Αυγούστου του ’79. Θα μείνει άτρωτο εκεί για έξι ολόκληρες εβδομάδες, ως και τις 29 Σεπτεμβρίου, για να γίνει το κορυφαίο single του καλοκαιριού και το πιο εμπορικό single ολόκληρης της χρονιάς στην Αμερική.
Ο δίσκος “Get The Knack” έχει κυκλοφορήσει κι αυτός από τις 11 Ιουνίου του ’79 και βοηθούμενος από τo single πουλάει ένα εκατομμύριο αντίτυπα στους πρώτους δύο μήνες της κυκλοφορίας του. Έχοντας γίνει χρυσός σε μόλις 13 ημέρες από την κυκλοφορία του, σπάζει το ρεκόρ των πιο γρήγορων πωλήσεων για lp 33 στροφών από καλλιτέχνη του ρόστερ της εταιρίας που τον κυκλοφορεί, της Capitol, ρεκόρ που κρατάει από το 1964, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο lp των Beatles. Θα μείνει στην κορυφή του Billboard για πέντε συνεχόμενες εβδομάδες (11/8 ως 8/9/79) και θα γίνει ένα από τα πιο πετυχημένα ντεμπούτα άλμπουμ στην ιστορία του ροκ ν’ ρολ.
Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν ότι οι The Knack είναι προϊόν επιμονής και όχι ένα δισκογραφικά ρυμουλκημένο success story. Έχουν συσταθεί το Μάϊο του ’78 στο L.A. από δύο κιθαρίστες, τον 26χρονο Doug Fieger και τον ένα χρόνο μικρώτερό του Berton Averre, που για δύο περίπου χρόνια γράφουν μαζί τραγούδια με σκοπό να βρουν εταιρία να τα κυκλοφήσουν.  
Ο Fieger, γιος διακεκριμένου ποινικολόγου, δεν είναι πρωτόβγαλτος στη μουσική σκηνή. Στις αρχές του ’70 είχε ένα συγκρότημα με το όνομα Sky, με δύο μάλιστα δίσκους με την RCA, που όμως πήγαν άπατοι. Στην πορεία, δίπλα του, εκτός από τον Averre, διαλέγει τους Bruce Gary στα ντραμς και Prescott Niles στο μπάσο, και τους δύο έμπειρους μουσικούς κι επιχειρεί ένα νέο ξεκίνημα.
Tην 1η Ιουνίου του ’78 έχουν κάνει την πρώτη τους συναυλία ως “The Knack” από το ‘Whiskey A – Go Go” και συνεχίζουν να παίζουν όπου μπορούν στο τοπικό κύκλωμα των club, προσπαθώντας να βρουν δισκογραφικό συμβόλαιο. Το demo τους απoρρίπτεται από τη μια δισκογραφική μετά την άλλη, όμως χάρις την επιμονή και την live δυναμική τους, καθώς οι μήνες περνούν, τα έμπειρα μάτια και αυτιά του Ray Manzarek τους ξεχωρίζουν, ενώ καλά λόγια λένε γι’ αυτούς και oι Stephen Stills και Tom Petty, ενώ ο Bruce Springsteen, μια Παρασκευή αρχές χειμώνα του ‘78 ανεβαίνει μάλιστα μαζί τους στη σκηνή του Troubadour.



Με τη φήμη τους να μεταδίδεται από στόμα σε στόμα, τέλη Δεκεμβρίου του ’78, έχοντας παίξει πάνω από 50 φορές στην τοπική σκηνή, εμφανίζονται σ’ ένα ασφυκτικά γεμάτο “Whiskey A – Go Go”, ανάμεσα στο κοινό του οποίου παρεπιδημούν πολυάριθμοι A&R κόρακες από 14 δισκογραφικές εταιρίες, πολλές από τις οποίες τους έχουν πριν λίγο καιρό απορρίψει, χωρίς καν να ασχοληθούν. Ακολουθεί ένας ανηλεής πλειστηριασμός, στον οποίο πλειοδοτεί η Capitol και τον Ιανουάριο του ’79, εισπράττουν μια προκαταβολή ρεκόρ, που δεν έχει πάρει κανένα συγκρότημα για να υπογράψει και κρατούν στα χέρια τους το πρώτο τους δισκογραφικό συμβόλαιο.  
«Με κέρδισαν από την πρώτη φορά που τους είδα στη σκηνή», θα δηλώσει ο Bruce Ravid, ο άνθρωπος που εξασφαλίζει το συμβόλαιο και τους αναλαμβάνει.
Το πρώτο άλμπουμ τους θα περιλάβει 12 κομμάτια με εύστοχες μελωδίες, που κινούνται με καύσιμο έναν λιτό, συμπαγή πρωτοBeatliκό κιθαριστικό ήχο.  Ηχογραφείται μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες με το εξαιρετικά χαμηλό μπάτζετ των 18.000 δολλαρίων και παραγωγό τον Mike Chapman που μήνες μόλις πριν έχει υπογράψει το “Parallel Lines” των Blondie, μια παγκόσμια επιτυχία. Ο Chapman γνωρίζει τί έχει στα χέρια του.
«Όλοι στο L.A. φτάσαμε να ξέρουμε τους The Knack. τα παιδιά που πήγαιναν στις συναυλίες τους έκαναν ουρές έξω από το Whiskey και το Troubadour. Ήταν αδύνατο να μην έχεις ακούσει γι’ αυτούς, Δεν ξέρω πόσο νέοι ήταν, όμως φέρονταν σαν έφηβοι. Ξεχείλιζαν από ενθουσιασμό και ενέργεια”.
Υπό την εποπτεία του έμπειρου Chapman, οι The Knack, πετυχαίνουν μια ηχογράφηση στέρεα, με τις μελωδίες να έχουν τον πρώτο λόγο και τη ραχοκοκκαλιά του ήχου τους να παραπέμπει στις πιο εξωστρεφείς στιγμές των Kinks, των The Hollies και των Beatles. To ακάθεκτο “Let Me Out”, κάπου ανάμεσα στον ήχο του CBGB και των Cheap Trick. Το “Your Number or Your Name”, γρήγορο, αφελές και εθιστικό, το “Oh Tara” που με την καπως πιο σύνθετη ενορχήστρωση και τον μπασίστα Prescott Niles να κάνει ένα βημα μπροστά ταιριάζει με το ανερχόμενο «νέο κύμα».



Η μπαλάντα “Maybe Tonight”, με τις προσεγμένες φωνητικές αρμονίες και το πλούσιο συναίσθημα. Η ανανεωμένη εκτέλεση στο “Heartbeat” του γραμμένου πριν 20 χρόνια από τον μακαρίτη Buddy Holly, το power pop γκάζι του "Thats What the Little Girls Do” και της “Lucinda”, το κυκλοθυμικό  “Frustrated” που κλείνει τη δεύτερη πλευρά.
Υπάρχουν βέβαια και τα δύο τραγούδια που γίνονται η πέτρα του σκανδάλου. Το “(She’s So) Selfish” πουπροχωράσημειωτόνπρινεπιταχύνει, καταλήγοντας σε κουπλέ με μια απαγορευμένη λέξη : “An – an – every time she comes around, She gives a wiggle and a wink - But, she don’t give a shit about - Anybody else but herself”. Και το δεύτερο single, το “Good Girls Dont”(US#11, 10/11/79). Ο αρχηγός των Knack το έχει γράψει από το ’72. Ξεκινά με μια εισαγωγικά φράση στη φυσαρμόνικα που οδηγεί ολόκληρο το κομμάτι, με τον φορτωμένο ορμόνες βιμπράτο Fieger να ξεστομίζει το κουπλέ που έκανε τους εύθικτους να φρικάρουν.
And it's a teenage sadness - Everyone has got to taste - An in-between age madness -That you know you can't erase -‘Till she's sitting on your face”.
Χρειάστηκε ν’ αλλάξει κι άλλος ένας στίχος, το wishing you could get inside her pants σε wishing she was givinyou a chance για να μπορεί να παιχτεί από το ραδιόφωνο.


 «Δε νομίζω ότι κάναμε περισσότερες από δύο εκτελέσεις σε κάθε κομμάτι, ίσως μία περισσότερη στο “Maybe Tonight”», θα δηλώσει ο Fieger και είναι πολύ πιθανό, αφού το γκρουπ έχει προβάρει τα κομμάτια του επί έναν χρόνο και πλέον, μπροστά σε κοινό. Η κυκλοφορία προωθείται από μια διαφημιστική καμπάνια, μελετημένη μέχρι κεραίας. Το μαυρόασπρο εξώφυλλο έχει μοντέλο του το πρώτο άλμπουμ των Beatles, το μάρκετινγκ στηρίζεται σε μια ρετρό λογική που απευθύνεται τόσο στους νεαρούς new wavίζοντες ακροατές, όσο και στους 30άρηδες που έζησαν το πρώτο κύμα του ροκ ν’ ρολ της προηγούμενης δεκαετίας.  
Παρά την επιτυχία, ίσως και εξαιτίας αυτής, η πιάτσα της μουσικής δημοσιογραφίας δεν τους καλοδέχεται. Το image τους είναι φτιαχτό, γράφουν. Είναι υπερφίαλα θρασίμια, λένε, καθώς το management τους απαγορεύει να κάνουν δηλώσεις στον τύπο. Είναι «απάτη», αντιγραφή Beatles, γράφουν και λένε. Είναι γουρούνια σεξιστές, είπαν, εξαιτίας των στίχων τους.  «Αν έτσι ένιωθαν για τα κορίτσια όταν ήταν άσημοι, αναλογίζομαι πώς σήμερα συμπεριφέρονται στις groupies», γράφει ο Robert Christgau στο τέυχος της 3ης Σεπτεμβρίου του Village Voice, σε μια αντιπροσωπευτικά δυσκοίλια, διανοουμενίστικη αντιμετώπιση του μουσικού προϊόντος μιας μπάντας που έπαιζε με ορμή και ενθουσιασμό πρωτόβγαλτου αυτό ακριβώς που της αρέσει.
Το “My Sharona” κάνει θραύση τους τελευταίους μήνες του ’79 στα αμερικανικά ραδιοκύματα, διαρρέοντας γρήγορα και προς αυτά του υπόλοιπου πλανήτη. Ανεβαίνει στα τσαρτ σε πάνω από 20 χώρες και ενσαρκώνει τις αξίες του παλιού ροκ ν΄ρολ και την προσδοκία για το μέλον του, λίγο πριν ανατείλλει η νέα δεκαετία.
Ποιά, ρωτάνε όλοι, είναι αυτή η “Sharona”; Υπάρχει; Πράγματι, υπάρχει. Λέγεται Sharona Alperin και είναι μια 17χρονη που πήγαινε ακόμη στο Fairfax High του L.A. όταν την είδε ο τότε 25χρονος Doug Fieger και έπαθε. Την ερωτεύθηκε κεραυνοβόλα και θα μείνι μαζί της για τα επόμενα 4 χρόνια. Πάνω που έκλεινε τα δύο απ’ αυτά, η λατρεία του για τη Sharona έφτασε μέχρι του σημείου να την βάλει να ποζάρει ακόμη και στο εξώφυλλο του single. Μ' ένα λευκό φανελάκι να διαγράφει όσα κάθε αγόρι λαχταρούσε να δει, με τον δεξί της αντίχειρα στο θυλάκι της ζώνης του στενού της τζην, το κεφάλι γερμένο στον αριστερό ώμο κι ένα αντίτυπο του άλμπουμ “Get The Knack” ασφαλισμένο χαλαρά από το αριστερό της χέρι.
Η άνοδος και η πτώση των Knack θα κρατήσει στην ουσία κάτι λιγώτερο από δύο χρόνια, από την 1η Ιουνίου του ’78 όταν έκαναν την πρώτη τους συναυλία μέχρι την πρώϊμη Άνοιξη του ’80, καθώς η παγίδα είναι ήδη στημένη. Το δεύτερο άλμπουμ που η Capitol βιάζεται να κυκλοφορήσει, “…But The Little Girls Understand”, το Φεβρουάριο του 1980 φτάνει μέχρι το Νο 15 του Billboard, αλλά παρ’ ότι ακολουθεί την ίδια συνταγή, δεν έχει μέσα ένα “My Sharona”. Τα δύο singles του περνούν σχετικά απαρατήρητα. Οι κριτικοί το κατακρεουργούν.

«Η μουσική είναι άθλια, οι στίχοι πεζοί. Οι The Knack έχουν μόνο μια ικανότητα, να κάνουν όλα τα rock κλισέ να ακούγονται άψυχα και ακίνδυνα. Ο Fieger ακούγεται σαν η μεγαλύτερη αγωνία του να είναι μην τυχόν και υπάρχει κάποια γυναίκα που θα τον βρεί άσχημο».

Μετά από μια ακόμη εμπορικά αποτυχημένη δισκογραφική προσπάθεια, το lp “Round Trip”, του ’81, οι The Knack διαλύουν.
Ωστόσο, 15 χρόνια αργότερα από την παγκόσμια επιτυχία τους, ενώ το ημερολόγια γράφει 1994 και βρισκόμαστε στα χρόνια που ανθεί το ανεξάρτητο σινεμά, το “My Sharona” αποδεικνύει ότι το κεντρί του στο νευροχορευτικό αισθητήριο κάθε γενιάς παραμένει άθικτο από μόδες και περισπούδαστους κριτικούς. Η ταινία λέγεται “Reality Bites”, την σκηνοθετεί ένας άγνωστος μέχρι τότε μικρορολίστας ονόματι Ben Stiller και δεν αργεί να ταυτιστεί με την μηδενιστική - εναλλακτική μενταλιτέ των νεαρών που μπαίνοντας στα 20 τους μέσα στα nineties παίρνουν την ετικέττα “Generation X”.
Στη σκηνή που διαδραματίζεται στο “Food Mart”, η Janine Garofalo ακούει το κομμάτι να παίζει από το φτηνό ραδιοκασσετόφωνο του ταμία, του ζητά να το δυναμώσει και παρασύρει την Winona Ryder και τον Steve Zahn σ’ έναν αυθόρμητο χορό, με τον Ethan Hawke να παρακολοθεί άβολα και τον ταμία που δεν καταλαβαίνει τί συμβαίνει μπροστά του και γιατί.  Δίπλα στους Spin Doctors και τους Manic Street Preachers της εποχής, ένα νέο κοινό το διπλώνει σε «εναλλακτικά» διαπιστευτήρια και το ανακαλύπτει για πρώτη φορά.

Ο Doug Fieger - ο οποίος το 2010 μας χαιρέτησε μόλις στα 57 του, μετά από σύντομη μάχη μ’ έναν μεταστατικό καρκίνο - κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής του συχνή επαφή με την αληθινή Sharona, παρ' ότι τόσο αυτός, όσο κι εκείνη, παντρεύτηκαν και ακολούθησαν ξεχωριστές πορείες στη ζωή. Το “My Sharona”, με το που ακούγεται το πρώτο σκάσιμο των ντραμς, εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις ακαταμάχητου χορευτικού συνδρόμου από τα πρώτα μέτρα της εισαγωγής σ’ ολόκληρο το ηλικιακό φάσμα των ακροατών που έχουν τη στοιχειώδη βιολογική ανάπτυξη ώστε να μπορούν να σταθούν να σταθούν στα πόδια τους, να περπατήσουν, να νιώσουν και ν’ αφεθούν στο ρυθμό του ροκ ν’ ρολ.
Όσο για την Sharona Alperin, έκτοτε ιδιαίτερα πετυχημένη μεσίτρια ακινήτων, παραμένει μέσα στα χρόνια μια γοητευτική γυναίκα. Ενθαρρυντική υπόμνηση για το ότι οι μούσες, ενίοτε, με την έμπνευση που εμφυσούν στα ατίθασα, ανώριμα αγόρια που τις ερωτεύονται, δεν κατορθώνουν μόνον να παραμένουν οι ίδιες ωραίες, αλλά και δημιουργούν πολιτισμικά αποτυπώματα τα οποία, ανεξαρτήτως εποχής, κερδίζουν κατά κράτος τον ίδιο το γερο-χρόνο. Με κάτω τα χέρια.

Παναγιώτης Παπαϊωάννου